Zeml b. Amr

Kuzey Arabistan’da yaşayan Yemen taraflarında ikamet eden Kudâa kabilesine bağlı Uzre oğullarına mensubtur. Zeml, hicri 9 yılının Safer  (Mayıs-Haziran 630) ayında Hz. Peygamber’le görüşmek üzere on kişilik bir heyetle Medine’ye geldi. Mescid-i Nebevi’de Rasûl-i Ekrem’in sohbetlerini dinledi.  Zeml b. Amr, Hz. Peyamber’e Medine’ye gelmelerine sebep olan şu ilginç olayı anlattı ve bunun izahını istedi:

“Bizim kabilenin, çok eskiden beri taptığı bir putu vardı. Adı Humâm idi. Bir gün bu putun bulunduğu yerden bir ses geldi. Ben hayret içerisinde kaldım. Bu ses birkaç kez tekrar edildi. Şöyle diyordu:

‘Beklenen son peygamber çıkmıştır. Son din İslâm bu peygamberle birlikte gönderilmiştir.’ Yeni bir dinle gönderilen bu peygambere uyulması gerektiğini bildiren bu ses birkaç gün aralıklarla duyuldu. Daha sonra kabilemizin sevdiği, inandığı bu put devrilerek yüzüstü yere kapandı. İşte bu olay üzerine Medine’ye gelip sizinle görüşmeye karar verdim” dedi. Rasul-i Ekrem (s.a.s) Zeml b. Amr’ı dinledikten sonra onlara duyulan sözlerin müslüman bir cin tarafından söylenmiş olabileceğini bildirdi ve onları İslâm’a davet etti. Rasûlullah (s.a.s)’ın daveti üzerine müslüman olan Zeml b. Amr, İslamiyet’i kabul ettiğini bir şiirle ilan etti.

Rasûlullah (s.a.s), Zeml b. Amr’ı grubun sancaktarı tayin etti ve kendisine bir davet mektubu verdi. Zeml, memlektine dönünce kabilesini İslam’a davet etmekle meşgul oldu. Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer dönemlerinde pek tanınmadığı için idari görevlere getirilmedi. Bu sırada onun Dımaşk’a yerleştiği bilinmektedir. Sonraki dönemlerde ismi çokça duyulan Zeml b. Amr, Hz. Ali’ye karşı Muaviye’nin safında yer aldı. Sıffin savaşında Muaviy’enin temsilcisi olarak bulundu. Muâviye, hilâfete geçtikten (41/661) sonra onu emniyet kuvvetlerinin başına getirdi ve uzun zaman bu görevde kaldı. Yezîd b. Muâviye döneminde kâtiplik ve mühürdarlık yaptı.

Muaviye’den sonra Mervân b. Hakem’in yanında yer alan Zeml b. Amr, Dımaşk yakınlarındaki Mercirâhit’te yönetim aleyhtarlarıyla yapılan bir savaşta öldürüldü.