Abbâs b. Abdülmuttalib

Hz. Peygamber (s.a.v.)’in amcasıdır. Künyesi Ebû’l-Fazl’dır. Hz. Peygamber (s.a.v.)’den 2 veya 3 yıl önce Mekke’de dünyaya gelmiştir. Kendisinin maddi durumu iyi olduğu için Kâbe görevlerinden rifade ve sikayeyi kardeşi Ebû Talib’den devralmıştır. Maddi durumu kötü olan kardeşinin geçim sıkıntısını hafifletmek için yeğeni Cafer’i kendi himayesine almıştır. Yine bu dönemde Hz. Peygamber (s.a.v.)’de amcasına yardım olsun diye kuzeni Ali’yi yanına almıştır.

Müslüman olmasına dair farklı rivayetler vardır. Bunlardan birincisine göre; İslâm’ın ilk günlerinde Müslüman oldu ancak yeğeni Hz. Peygamber (s.a.v.)’i ve diğer Müslümanları korumak için bu durumu gizli tuttu. Müşriklerin hilelerini Müslümanlara haber vermek için de hicret etmeyerek Mekke’de kalmaya devam etti. Daha çok kabul edilen ikinci görüşe göre ise, Hz. Abbâs en azından Bedir Savaşı’na kadar Müslüman olmamıştır.

Bedir Savaşı’na katıldı ve bu savaşta esir düştü. Fidyesi ödendikten sonra tekrar Mekke’ye döndü. Mekke’ye döndükten sonra buradaki fakir Müslümanları himaye etmeye ve müşriklerin çalışmalarını Hz. Peygamber (s.a.v.)’e bildirmeye devam etti. Mekke’nin fethi için yapılan hazırlıklar tamamlandıktan sonra Müslüman olduğunu açığa vurmuştur ve Medine’ye hicret etmiştir.

Hz. Peygamber (s.a.v.) amcasını çok sever “İnsanın amcası babası gibidir.” Diyerek ona iltifat ederdi. Hz. Peygamber (s.a.v.)’in cenazesini kaldıranlardan biri de amcası Hz. Abbâs idi. 

Kaynaklarda onun uzun boylu, beyaz tenli, gür sesli olduğu rivayet edilir. Ömrünün sonuna doğru gözlerini kaybetmiştir. Hz. Abbâs’ın 3 hanımdan toplam 13 çocuğu olmuştur. Bunlardan 10 tanesi de erkektir. Maddi varlığı ile İslâmiyete değerli hizmetlerde bulunmuştur. Köle azat etmeyi çok severdi. Kendisinden toplam 35 hadis rivayet edilmiştir. 86 veya 88 yaşında iken Medine’de vefat etmiştir. H.32/653.