İplere Düğümlenen Hadisler
İmam Mâlik hocası İbn Şihâb ez-Zührî’den hadis bellemeye o kadar meraklıydı ki derse oturduğunda yanında daima kalın bir iplik bulundururdu, ezberlediği hadisleri düğümlemek için. Hocasının Peygamberimiz (sas)’den rivayet ettiği her hadis-i şerif için bir düğüm atardı. Ders bittiğinde öğrendiği bu hadisleri o attığı düğüm sayısına göre teker teker tekrarlayarak, düğümlerle aklında kalanları karşılaştırıp, ezberini kontrol ederdi. Bir düğüm, bir hadis-i şerif. Bir düğüm, bir hadis-i şerif.
Hocasının bir huyu vardı. Bir derste tam otuz hadis rivayet ederdi. Ne eksik ne fazla.
Bir gün yine hadis rivayet etti, o da düğüm attı. İkinci bir hadis rivayeti, ikinci bir düğüm. Üçüncü bir rivayet üçüncü bir düğüm. Düğüm düğüm olmuş bir ip. Tesbih taneleri gibi düğümler. Düğüm düğüm olmuş hadisler. Sonra düğümlerle ezberini karşılaştırdı. Bir düğüm boşta. O halde bir hadis yok ezberinde. Bir hadis-i şerifi unutmuştu. Telaşlandı. Hocasının peşinden koştu ve ona:“Galiba bir hadisi ezberlemeyi unuttum, acaba bana tekrar eder misiniz?” dedi. Hocası: “Sen derste değil miydin” dedi. “Evet dersteydim.”diye cevapladı. Hocası: “Öyleyse neden bellemedin?” diye çıkışınca:“Tam 30 hadis ezberledim, ancak bir tane daha olacaktı sanki o da aklımdan çıkmış.” dedi. Bunun üzerine Zührî: “İnsanların bellemesi kalmadı, hafıza denen şey gitti, ben bellediğim bir şeyi asla unutmam, sende unutma ve hatırında olanları söyle.” diyerek o unuttuğu hadisi ona tekrarlamadı. Aslında ortada unutulan bir hadis de yoktu. Otuza otuz hadis ezberlemişti çünkü. Düğümleri düğümlerken kim bilir bir düğüm fazla atmıştı belki de İmam Mâlik…